Enerji ve elektrik gibi alanlarda gerçekleştirilen işleri daha kolay hale getirmek amacıyla bazı dijital sistemler sürekli geliştirmektedir. Bu sistemler sayesinde elektronik cihazlar etkin takip niteliği haline gelmektedir. Bu durum da yapılan veya yapılacak olan işleri daha detaylı inceleyip eksikleri bulmada faydalı olmaktadır. Özellikle endüstriyel kuruluşlar bu yazılım ve donanım öğeleriyle zamanı verimli kullanarak uzaktan takip işini yapabilmektedir.
İlginizi Çekebilir: Rack Ethernet Switch
SCADA Nedir?
SCADA kelimesi Supervisory Control And Data Acquisition sözcüklerinin kısaltılmış halidir. Görüldüğü gibi SCDA kelimesi bu sözcüklerin baş harflerini almıştır.
SCADA bir sistem daha doğrusu bir yazılımdır. İngilizce terim olan kelimelerin Türkçe karşılığı ise Merkezi Denetleme Kontrol ve Veri Toplama olarak bilinmektedir.
SCADA sistemi veya yazılımı geniş alana yayılmış tesislerde kullanılabilmektedir. Bilgisayar, tablet veya cep telefonu gibi dijital cihazlara SCADA yazılımı yüklenebilmektedir. Bunun sonucunda bu dijital cihazlar aracılığı ile tek bir cihazdan veya daha fazlasından ağ bağlantıları sayesinde kontrol ve izleme gibi etkinlikler gerçekleştirilmektedir.
Kısaca SCADA denetleyici kontrol ve veri toplama sistemidir. Bu sistem sayesinde endüstriyel kuruluşlar gerçek zamanlı verileri izleyebilmekte, toplayabilmekte, işleyebilmekte ve uzak yerlerden kontrol edebilmektedir. Veri tabanı oldukça kapsamlı olan SCADA yazılımını sizlere basit şekilde anlatarak SCADA nedir? sorusunu cevaplamış olduk.
Scada Yazılımının Özellikleri Nelerdir?
SCADA yazılımının özellikleri arasında grafik ara yüz işlemini yapma, izleme sistemini gerçekleştirme, alarm sistemi ve analiz, raporlama, veri toplama özellikleri gelmektedir. Bu özelliklerin her birimin sistem içerisinde ayrı işleri gerçekleştirme yapısı bulunmaktadır.
Bu özellikler yazılımın teknik fonksiyonlarıdır. Bu teknik fonksiyonların kullanımı saha içerisindeki cihazların etkileşimi de kolaylaştırmaktadır.
SCADA Yazılımının Bölümleri Nelerdir?
SCADA yazılımı etkinliklerin daha aktif ve doğru şekilde uygulanabilmesi için çeşitli bölümlerden meydana gelmektedir. Bu bölümler iletişim sistemi, uzak uç birim ve kontrol merkezi sistemidir.
İletişim sistemi sayesinde bilgisayar gibi birden fazla dijital alet birbirine bağlanabilmekte ve kullanım alanları genişletilmektedir.
Kontrol birimleri arasında birden fazla kontrol birimi yer almaktadır. Bu yazılımın en önemli kontrol birimi de tüm sistemi kontrol altında tutan Ana PLC birimidir. Bunun haricinde elektronik koruma sistemleri, kilitleme sistemleri, motor kontrol üniteleri ve yardımcı PLC kontrol birimleri mevcuttur.
Scada Yazılımının Temel Mantığı Ve Örnekleri
SCADA yazılımına örnek verilebilecek çok sayıda yazılım bulunmaktadır. Örneğin ICONICS, WinCC, Indusoft, iFIX, Citect ve Entivity Studio bir SCADA yazılımlarıdır. Bu yazılım veya sistemin temel mantığı ise birden fazla bulunan üretim aşamalarını tek merkezden kontrol edebilmektir. Kontrol etmek eylemi denetlemek, izlemek, gözlemek, veri toplamak, raporlamak ve üniteleri de kontrol etmek gibi çok sayıda işlevi içermektedir. Sağladığı bu özelliklerden dolayı yazılımın kullanım alanları oldukça geniştir. En başta da endüstriyel kuruluşlar bu yazılımları bu özelliklerinden dolayı kullanmaktadır.
SCADA Yazılımının Avantajları ve Kullanım Alanları
SCADA yazılımının sistemin her zaman izlenebilmesi, zamandan tasarruf sağlaması, iş gücünde kazanç, üretim verilerinin kayıt edilebilmesi, bu verilerin analizi, enerji takibi, enerji tasarrufu, anında müdahale için haber alınması, cezalı olabilecek sistemlerin engellenmesi, yapılan işlerin ve müdahalelerin kayıt altına alınması, riskli olabilecek bölgelerin tespit edilmesi, sistemin işleyişinde bilgi vermesi gibi avantajları vardır.
Bu avantajlarından dolayı SCADA yazılımı su arıtma tesisleri, su toplama tesisleri, su dağıtma tesisleri, trafik kontrol sistemi, doğalgaz tesisi, gıda ve diğer endüstri alanları, elektrik tesisi, otomotiv alanı ve nükleer tesisler gibi oldukça geniş kullanım alanına sahiptir.
İlginizi Çekebilir: Endüstriyel Switch Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
SCADA Yazılımı Nasıl İşler Ve Teknik Fonksiyonları Hakkında Bilgiler
SCADA yazılımının işleyebilmesi için bazı özelliklere ihtiyaç vardır. Bunlar erişim kontrolü işlevi, otomasyon işlevi ve HMI işlevidir.
Otomasyon işlevi ürünlerin otomatik olarak tetiklendiği durumlarda e posta gönderme, ekran yükleme, komut dosyası çalıştırma gibi işleri görmektedir.
Erişim kontrolü işlevi kullanıcıların ürüne ait tanımlanmış parametrelere erişim hakkını sağlamaktadır. HMI işlevi de insan makine ara yüzü demektir. Bu işlev çoklu ekranları desteklemekle görevlidir.
SCADA yazılımının teknik fonksiyonları alarm işleme, veri toplama, veri toplama fonksiyonları, rapor oluşturma, trend, günlük işleme ve arşivlemedir.
Alarm işleme fonksiyonu alarmların yönetimini, durumunu ve limitlerine dayalı olarak çalışmaktadır. Bu fonksiyon veri sunucularında gerçekleşmektedir.
Günlük arşivleme fonksiyonu kayıt ve arşivleme terimlerinin kurulumunu tanımlamak amacıyla işlev görmektedir.
Veri toplama fonksiyonu toplanan temel bilgileri içermektedir. Bu fonksiyonlar hata durumlarını tespit etmek, güç sistemi verilerini okumak, güvenli kullanım sınırlarını kontrol etmek, verileri ikili sisteme dönüştürmek, hatasız veri depolamak gibi işlerdir.
Rapor oluşturma fonksiyonu bir dosya ya da kayıtları için sorgulama kullanarak rapor üretme işlemini yapmaktadır. Raporlar otomatik olarak oluşturulur, kayıt edilir, arşivlenir ve yazdırılır.
Trend fonksiyonu ise trend olan yani öne çıkan hizmetleri veya ürünleri sunmaya, yedeklemeye ve özetlemeye yaramaktadır.
